Bệnh nhân thường hỏi tôi: Ở tuổi tôi huyết áp bao nhiêu là vừa?
Huyết áp ở người trưởng thành trung bình khoảng 110/ 70 mmHg đến 120/80mmHg.
Huyết áp động mạch được tạo bởi sức co bóp của tim và trương lực của thành động mạch. Nếu áp lực cao từ 140/90 mmHg trở đi xem như là huyết áp cao.
Huyết áp động mạch tùy vào hai yếu tố là sức co bóp của cơ tim và sự cản trở của ngoại biên ( thể tích máu trong lòng mạch máu + độ nhớt của máu + sự cản trở của hệ động mạch ).
Ở người già hệ động mạch có khuynh hướng cứng và co lại do lão hóa và do tình trạng xơ vữa bám vào thành động mạch. Do đó sự cản trở của hệ động mạch cao hơn lúc còn trẻ. Từ nguyên nhân này, tim cũng phải tăng co bóp để đẩy máu qua các chỗ hẹp . Cuối cùng là huyết áp có khuynh hướng tăng lên.
Nhiều bệnh nhân hỏi: tôi 60 tuổi ( hoặc hơn ) thì huyết áp của tôi 140/90 mmHg hoặc 150/90 mmHg là bình thường phải không bác sĩ ? Thưa các bạn, như chúng ta biết người càng già thì hệ thống mạch máu càng bị cứng lại, độ đàn hồi giảm đi. Mặt khác, xơ vữa bám trong lòng mạch máu. Từ 2 yếu tố trên tim phải bóp mạnh để máu vượt trở ngại trên để lưu thông khắp hệ tuần hoàn. Đó là tình trạng thông thường
Thông thường là vậy. Tuy nhiên không phải thông thường đồng nghĩa với bình thường. Không thể nói chỉ số huyết áp 140/90 mmHg hay cao hơn nữa là bình thường dù so với tuổi 60 được. Vì lúc đó áp lực trong động mạch sẽ căng lên. Trong não chúng ta có vô số mạch máu nhỏ li ti đều bị căng trướng lên. Giả dụ một mạch máu rất nhỏ trong số hàng triệu mạch máu trong não chịu không nổi áp lực đó, vở ra, thì tình trạng tai biến mạch máu não ( xuất huyết não = máu tràn vào nhu mô não ) xuất hiện. Bệnh nhân sẽ liệt nửa người hoặc chết !
Nên theo ý kiến riêng của tôi, huyết áp trung bình của người trưởng thành 110/70mmHg, 120/80 mmHg. Ở người già tối đa cũng nên đến 130/80mmHg là có thể chấp nhận được. Huyết áp tăng lên từ 140/90 mmHg trở lên là phải can thiệp ( bằng chế độ ăn uống, thuốc men ) để tránh tình trạng căng mạch máu ở não và sức khoẻ chúng ta được an toàn hơn
Nhiều bệnh nhân khi được bác sĩ đo huyết áp rất cao ( 160/100 mmHg hoặc hơn nữa ) vẫn thản nhiên và có phần tự hào một chút : “ Huyết áp của tôi như vậy là bình thường bác sĩ ơi, nhiều khi còn cao hơn nữa mà tôi vẫn thấy khoẻ như thường !
“ Khoẻ như thường ” là do tình trạng huyết áp cao đã kéo dài từ lâu, cơ thể chịu đựng quen với tình trạng này, nên bạn không cảm thấy đau đầu, chóng mặt…Tuy nhiên XIN CÁC BẠN LƯU Ý, sự nguy hiễm vẫn chực chờ vì lúc đó toàn bộ hệ thống mạch máu não đều căng phồng lên. Trong hàng triệu mạch máu rất nhỏ ở não có thể có một mạch máu nào đó, chịu không nổi áp lực, vở ra lúc nào không thể biết được.
Do đó theo tôi khi các bạn đo huyết áp, biết huyết áp của mình cao ( 150/90, 160/100 mmHg hoặc cao hơn nữa ) thì đừng nghĩ rằng mình “ khoẻ như thường ”. Rồi trên suy nghĩ đó các bạn vẫn cứ ăn mặn, uống bia, không đi đến bác sĩ khám bệnh… Đấy là một quan niệm không đúng vì rất nguy hiểm giống như người đang “ ĐÙA VỚI HỔ ” vậy!